«Ютка»

Антон АЛЕШКА

Сярод яравых палеткаў ідзе Ютка і зажмурана пазірае ўперад. На ім старая, калісці сіняя, а цяпер вылінялая, рубашка з подраным перадам матляецца рубцамі па гэткіх жа самых портках. У руках вішнёвае пужальна. На ім накручана доўгая пуга, звітая з канапель-пласкуння. Твар загарэла-чорны, маршчыністы, аброслы. 3-пад старое шапкі сівізною свецяць скроні. У маршчакаватых прарэзах павек, пад навіслымі запыленымі брывамі глыбока сядзяць жалудовага колеру вочы. Уся яго каржакаватая постаць з доўгімі цэпкімі рукамі і кароткімі лукаватымі нагамі быццам зроблена з нейкага шэрага матэрыялу, але гэты матэрыял мае каменную цвёрдасць.

Глядзіць ён уперад, туды за грудок, адкуль відны прысады вёскі. Сама вёска зеленню садоў нікне ў сінявай далечыні rapaчага ліпнёвага дня.

Спяшае Ютка дамоў, бо чараду пакінуў на аднаго падпаска: трэба хутка вярнуцца, бо добра, як пагода будзе стаяць увесь дзень, а калі дождж? Не ўтрымае малы чарады і свінні разбягуцца, каторае куды: па пасевах, у гароды — наробяць шкоды. А там і пашлі нараканні на пастуха, лаянкі, а мажліва і апанятаванне папсаванага гарода, ці там якое збажыны.

Хата была замкнёна. Прасунуўшы руку ў вакенца, Ютка пацягнуў за вяровачку, і засаўка з піскам стукнулася аб прабой. Клямка адскочыла і дзверы самі адчыніліся. 3 сянец дыхнула халадком і пахам вялага пакрышанага зелля-малачаю, што ляжала ў кучы пад сталом. Напіўшыся халоднага рэзкага квасу, Ютка абцёр далонню вусы і бараду. Увайшоў у хату, большую палову якой займала пахіленая ў чалесніках і абкураная, даўно не беленая, печ. На палу былі раскіданы лахманы рознае адзежы. Ютка старанна ўзяўся наводзіць парадак у хаце; знайшоў дзяркач, вымеў смецце, зачыніў падпечак, кінуў на плот гародчыка кош і паставіў у парадак пад лаўкай у мыцельніку чыгуны і гаршкі. Лахманы на палу ссунуў у куток і прыкрыў дзяружкаю. У гэты момант вярнулася нявестка. Сунялася ў парозе і пазірала узяўшыся аберуч за вушэкі дзвярэй, на стараннага свёкра.

— Ты прышла? — звярнуўся да яе Ютка.

— Што ты мне тут парадкі свае наводзіш? Сама прыбяру.— Яна шырока ступіла ў хату і павесіла на вешала ляжаўшую на лаве хустку.

— То чаго ты? — пазіраў Ютка на нявестку, чамусці сёння гэткую злосную.

— Чаго? Ты ўсё чагокаеш. А не ведаеш...

— Добра. Няма мне калі тут з табою гаманіць. Ты памыла маю сарочку?