«Маладосць»

АНТОН АЛЕШКО

А п о в е с ц ь

Частка першая

Маладыя ластаўкі-подляткі, адчуваючы як прытка прыбываюцъ сілы і тужаюць крылы, наперабой шчабечуць перад шчаслівай маткай.

Дзень, другі і каторае стане на край гнязда, гайданецца, расставіўшы крылы, і глядзі — пераляцела на бэльку, альбо на галіну грушы. І хоць цяпер кожнае з іх можа самастойна лятаць, усё ж збіраюцца яны гуртам у цеснае гняздо і доўга стаіць шчэбет, пералівістае чыліканне. Блакіт неба вабіць іх, праз момант выпырхнуць яны і асірацее гняздо, клапатліва склеенае з вясны.

На маленькай вуліцы невялічкага гарадка было шумна. На лавачцы ўселіся дзяўчаты, каля іх хлопцы. Каму не хапіла месца, тыя ходзяць па вуліцы гурткамі, парамі. Чутна песня, ёй уторыць гітара.

Снуюць сілуэты на вуліцы.

3 інтэрната выйшаў хлапец і спытаўся ў студэнта, які стаяў збоку.

— Не бачылі Шуміна?

— Ён тут. Вунь... Шу-у-мін!— крыкнуў ён.

— Я-я,— адклікнулася з вуліцы.

— Цябе чалавек чакае...

Хутка з цемры паказалася постаць.

— Хто клікаў? A-а, Валодзя... Здароў!

Яны моцна паціснулі рукі. Ішлі паволі, загаварыліся. Валодзя ніжэй ростам, прысадзісты, пазіраў уздоўж вуліцы.

— Я, мусіць, заўтра адсюль паеду. Канец вучобе.

— У мяне яшчэ...

— На поле табе спяшацца не трэба, а тут пабыцъ не пашкодзіць.

У поцемках хто-небудзь гулка пратопае па тратуары, потым зноў на вуліцы ціха.

Валодзя спыняецца на мосціку.

— Прыязджаў учора з МТС Пятрусевіч. Бачыў я яго, казаў, што нашы жывуць нішто. Ведаеш, там рабочыя затрымалі нейкага валацугу, а калі яго ў пагранатрадзе разглядзелі, дык аказаўся шпіён...

— Дзе гэта было?

— Ішлі, кажа, на работу, бачаць, паплавамі ідзе чалавек. Аклікнулі яго — маўчыць. Тады да яго. Табе куды, чалавеча, трэба,— пытаюцца. Ён кажа: у Старчыцы. Якраз быў старчыцкі чалавек, ён пытацца: да каго ж хаця? Той пачаў гаварыць, што ў яго там ёсць знаёмая дзяўчына, і што яму абавязкова патрэбна туды. А ў вёсны ён і не ведае нікога. Бачыш як цікаваў, думаў абы да Старчыц, а там і граніца... Не ўдалося.

— Цяпер поўна лезе ўсякіх. Ловяць іх нібы курапатак за гумном. Лагуцкага летась вунь як усілілі, калі хацеў да паноў уцячы.

— То гэта старога. Малады мусіць уцёк. Папаганяў я яго...