«Ноч перад нядзеляю»

Зіновій ПРЫГОДЗІЧ

НОЧ ПЕРАД НЯДЗЕЛЯЮ

У сенцах нешта ўпала, загрукацела, і Марыля ўстрывожана падхапілася: «Мусіць, зноў гэты рыштант улез!..»

Але не ступіла і кроку - пацямнела ўваччу, зрабілася моташна, млява. Каб не ўпасці, апусцілася, прысела на край ложка, абаперлася няцвёрдымі рукамі.

З сянец пачуўся злосны голас:

- Вечна ўсё пад нагамі валяецца! Галаву можна скруціць. Кажы не кажы - адно...

«Саня прыйшла... - адлегла ў старой ад сэрца. - А я ўжэ думала, мо што з малым...»

Паспакайнелая, яна пасядзела яшчэ колькі хвілін, счакала, пакуль пасвятлее ўваччу, адпусціць непрыемная слабасць. Выйшла ў кухню.

Дачка злосна бразгала віламі ў качарэжніку - збіралася, пэўна, даставаць з печы бульбу.

«От жэ натура... - падумала Марыля з сумам. - Калі што не па ёй, будзе як бура. Надзьмутая, вачыма бліскае - не азывайса».

Саня ўбачыла маці, але і галавы не павярнула, грымела чыгунамі ў печы.

- Разваяваласа!.. - не вытрымала Марыля, ступіла да печы. - Ідзі от, збірайса на работу. Сама замяшаю. Давай сюды.

- На вас паспадзявайса... - Саня выцягнула на прыпек пузаты чыгун. - Паспадзявайса, дак свінні і хлеў разнясуць.

- Нічога з імі не зробіцца. Рано ж яшчэ...

- Рано! Канечне, калі спіш, то яно заўсёды рано.

Марылю кальнула гэтае крыўднае «калі спіш», але стрымалася, сказала спакойна:

- Аге ж. Не адной табе спаць.

Дачка моўчкі завіхалася ля печы. Накрыўшы чыгун анучай, якая заўсёды была пад рукою, пад прыпекам, павалакла яго адцэджваць. Высыпала бульбу ў цабэрак, стала яе таўчы. Таўкла хапатліва, нервова. Ані слова да маці.

Марылі была непрыемна гэта варожая цішыня. Папыталася:

- А Паўлік дзе? На дварэ?

- Гэто ў вас трэба папытацца - дзе? - бырснула Саня і, падцяўшы губы, як бы ўжо нават не матцы, а ціха, самой сабе, стала жаліцца: - Лётаеш, рвешся на рабоце, свету белага не бачыш, а тут адно дзіця папросіш паглядзець - і то як след не дагледзяць...

Марыля прамаўчала, уздзела свае старэнькія, стаптаныя ўжо пантоплі, накінула хустку і выйшла з хаты.

Праўнука на двары не было.

«Зноў недзе з Шарыкам...» - падумала яна і падышла да сабачай будкі, куды ўзяў моду хавацца Паўлік. Нагнуўшыся над будкай, гукнула: