«Цверазілаўка»

Андрэй Федарэнка

ЦВЕРАЗІЛАЎКА

Апавяданне

Сашку выпала «ў ноч». У яго была такая праца – па зменах, вось яму і надышла чарга заступаць у начную змену. Выходзячы з інтэрната, на будзённыя, праз пазяханне словы вахцёркі: «На службу?» – ён так і адказаў:

– У ноч сёння.

I ў перапоўненым тралейбусе, дзе пашэнціла сесці і дзе ён лавіў на сабе касыя позіркі (асабліва гэтая, тоўстая, з сеткамі ў абедзвюх руках, зырыць), ён так і думаў пра сябе: вось чалавек едзе на працу, «у ноч», – а яны? Куды, адкуль яны едуць? Можа, з базару, ці на базар. Ну і пастаяць, пераб’юцца – не сорак першы, як маёр Паўлавіч кажа. Магчыма, позіркі гэтыя і не ад таго, што ён, Сашок, малады і здаровы, сядзіць, а ад таго, што форма на ім. Тады тым больш пераб’юцца. За год службы Сашок ужо звыкся адчуваць сябе не такім, як усе, звыкся да гэтых паглядаў, звыкся, што калі ён блізка, людзі нават размаўляць пачынаюць цішэй. На ім форма, яна дае ўладу, уладзе зайздросцяць і не любяць таго, хто ёю карыстаецца – вось і ўся «мудзісьціка», як любіць казаць той жа Паўлавіч.

Ён спакойна даехаў да праспекта, паправіў фуражку і выйшаў. Было яшчэ светла. На прыпынку, каля газетнага кіёска купкамі стаялі людзі, штосьці ажыўлена абмяркоўвалі. Непадалёку прыткнуўся да самага тратуара міліцэйскі «ўазік». Па тратуары вецер варушыў абрыўкі нейкіх плакатаў. Сашок раптам убачыў у адной з купак знаёмага, толькі ў цывільным. Падышоў:

– Прывітанне; што тут рабілася?

Знаёмы неахвотна, азіраючыся на людзей, падаў яму руку. Людзі прыціхлі.

– Давай адыдзем.

Адышлі за кіёск, закурылі.

– Што рабілася? Тое, што й заўсёды. Паштурхаліся трохі. Амон здорава памог. Пад’ехалі, дзверцы насцеж, накідалі ў машыны, што дроў, – усіх падрад.

– Многа накідалі? – спытаў Сашок, стараючыся адфутболіць шматок плаката, які вецер упарта ляпіў яму на чаравік.

– Парадачна. I адкуль яны толькі бяруцца? Як вясна, так і выпаўзаюць, бы мухі, з усіх шчылінаў. I як ні ганяеш, як ні таўчэш – усё адно не баяцца!

– Абарзелі, – сказаў Сашок. – Рабіць не хочуць, вось і цягаюцца, глоткі дзяруць.

– А ты на работу? – спытаў знаёмы.

– У ноч сёння. А ты?

– Я ўсё, адбарабаніў. Аўтобуса чакаю, дамоў еду.

I, развітаўшыся, разышліся два чалавекі: адзін з працы, другі – на працу.